انجمن علمی دانشجویان فوریت پزشکی همدان

اهداف: در پایان این مبحث دانشجویان قادر خواهند بود:
 نوروز را از سایکوز افتراق دهند.
 دسته بندی اختلاللات روانپزشکی را بیان کنند.
 اختلالات شناختی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات اسکیزوفرنی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات اضطرابی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات خلقی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات روانی با تظاهر جسمی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات ساختگی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات تجزیه ای را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات مربوط به خوردن را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات شخصیتی را بطور مختصر شرح دهند.
 اختلالات کنترل تکانه را بطور مختصر شرح دهند.


اختلالات رواني به طور كلي:
• پسيكوز: يا روانپريشي انواع شديدتر اختلالات رواني و داراي خصوصيات زير هستند:
 پسرفت ايگو، فقدان واقعيت سنجي و تخريب اعمال رواني كه به صورت هذيان و توهم مشخص مي شود.
 از هم پاشيده شدن شخصيت
 فقدان بينش نسبت به بيماري خود
 تخريب شديد عملكرد اجتماعي
 نوروز: خصوصيت عمده وجود اضطراب ،داراي خصوصيات زير هستند:
 فاقد هذيان و توهم و واقعيت سنجي دست نخورده است
 داراي بينش نسبت به بيماري خود
 عامل يا علت عضوي قابل اثبات در بين نيست


طبقه بندی انجمن روانپزشکی آمریکا
 اختلالات شناختی
 اسکیزوفرنی
 اختلالات اضطرابی
 اختلالات خلقی
 اختلالات ناشی از مصرف مواد
 اختلالات روانی با تظاهر جسمی
 اختلالات ساختگی
 اختلالات تجزیه ای
 اختلالات مربوط به خوردن
 اختلالات شخصیتی
 اختلالات کنترل تکانه
اختلالات شناختی
اختلالات شناختی

 دلیریوم delirium
با شروع نسبتا سریع از تفکر آشفته مشخص می شود. این بیماران از عدم توجه، نقص در حافظه، اختلال در جهت یابی و تیرگی کلی هوشیاری رنج می برند.
 دمانسDementia 
اختلال حافظه، اختلالات شناختی و نقص فراگیر تفکر انتزاعی و قضاوت وجود دارد. در عرض چند ماه بوجود می آید و در بسیاری موارد غیر قابل برگشت می باشد.
اختلالات اسکیزوفرنی
Schizophrenic disorder 
اسکیزوفرنی
 حدود 1 درصد از جمیت ایالات متحده را درگیر می کند.
 اسكيزوفرني يا روان گسيختگي مجموعه اختلالاتي است كه با آشفتگي در گفتار ، ادراك ، تفكر ، عاطفه ، اراده و فعاليت اجتماعي مشخص مي گردد.

ملاك تشخيصي
 َA - علايم مشخصه: دو يا چند علامت زير كه در يك دوره يك ماهه (در صورت درمان موفق، كمتر)دوام داشته باشد.
 1- هذيان
 2- توهمات 
 3- تكلم نابسامان(مثلا بي ارتباطي مكرر)
 4- رفتار ي كه به وضوح نابسامان يا كاتاتونيك باشد.
 5- علايم منفي يعني تخت شدگي عاطفي ، ناگويي يا بي ارادگي
 B- اختلال عملكرد اجتماعي –شغلي
 C- طول مدت: نشانه مداوم اختلال حداقل به مدت 6 ماه ادامه مي يابد


انواع اسکیزوفرنی
 نوع پارانوئيد:اشتغال ذهني با يك يا چند هذيان يا توهمات شنوايي فراوان دارند. .(در دهه سوم و چهارم عمر)

 نوع آشفته: Disorganized Type : كه در گذشته هبه فرنيك ناميده مي شد پسرفت قابل ملاحظه نسبت به رفتار ابتدايي بدون مهار و بي سازمان وجود دارد.(زودرس قبل از 25 سالگي)

 نوع كاتاتونيك: ويژگي كلاسيك اين نوع اختلال بارز در عملكرد حركتي است كه ممكن است به صورت بهت، منفي كاري، جمود يا عدم انعطاف ، تحريك يا انتخاب حالت ويژه ظاهر شود. گاهي تغيير سريع بين دو قطب تحريك و بهت مشاهده مي شود.
 نوع نامتمايز:Undifferentiated Type بيماراني كه آشكارا اسكيزوفرني هستند ولي در طبقه ديگر بيماري جاي نمي گيرد. در اين بيماران هذيان ، توهم ، بي ربط گويي به شكلي بارز و رفتار نابسامان به چشم مي خورد.


اختلالات اضطرابی
Anxiety disorder 
اضطراب
 عبارت است از يك احساس ناخوشايند ذهني بيم ، ناراحتي ، تنش و دلواپسي مبهم كه اغلب با علايم اتونوم همراه مي گردد مثل تنگي نفس ، طپش قلب ، تعريق ، سردرد ، ناراحتي مختصر معده و بي قراري .
سه گروه : اختلال پانیک، فوبیا و سندرم استرس پس از سانحه
حمله پانیک
 دوره های راجعه و شدید اضطراب است که باعث دیسترس احساسی زیادی می شود.این حمله ها معمولا بی دلیل هستند و در عرض 10 دقیقه بعد از شروع به اوج می رسند و در کمتر از یک ساعت از بین
می روند
معیارهای بالینی حمله پانیک
 دوره ناپیوسته ترس یا ناراحتی شدید است که در طی آن 4 علامت یا بیشتر از علایم زیر به طور ناگانی ایجاد شوند و در عرض 10 دقیفه به اوج برسند:
 طپش قلب
 تعریق
 لرزیدن
 احساس تنگی نفس
 درد قفسه سینه
 تهوع
 سرگیجه یا غش
 از دست دادن واقعیت
 ترس از دیوانه شدن یا از دست دادن کنترل
 پارستزی
 لرز یا گرگرفتگی
درمان
 علامتی و حمایتی
 بنزودیازپین ها مثل دیازپام و لورازپام
فوبیا
 اصطلاح فوبي به ترس شديد از يك شي يا موقعيت يا وضعيت اطلاق مي شود.
 فوبي خاص : ترس شديد و پايدار از يك شي يا موقعيت است.
 فوبي اجتماعي : ترس شديد و مستمر از موقعيت هايي است كه در آن حالت ممكن است شرمندگي روي دهد. 

فوبي خاص
 شايعتر از فوبي اجتماعي
 شايعترين اختلال رواني بين زن ها و دومين اختلال شايع رواني پس از اختلال وابسته به مواد بين مردهاست
 اوج سن شروع براي انواع مربوط به محيط طبيعي ، خون ، تزريق و جراحت 5 تا 9 سالگي است.
 اوج شروع براي نوع موقعيتي (بلندي) در اواسط دهه سوم عمر


 اشياء و موقيعت هاي منبع ترس در فوبي خاص عبارتند از حيوانات ، طوفان ، بلندي ، بيماري ، جراحت و مرگ
فوبي اجتماعي
 ترس بارز و مستمر از يك يا چند موقعيت يا عملكرد اجتماعي كه در آن شخص با افراد نا آشنا مواجه است . مثل ترس از سخنراني براي عموم ، ترس از غذا خوردن در جمع.
اختلال استرس پس از سانحه
 Post Traumatic Stress Disorder (PTSD)

 اختلال استرس پس از سانحه سندرمي است كه پس از مشاهده ، درگير شدن يا شنيدن يك عامل استرس زاي تروماتيك بسيارشديد روي مي دهد.
 شدت چنين ضربه اي براي هر كسي آسيب رسان خواهد بود . حوادث استرس زا عبارتند از تجارب جبهه جنگ ، سوانح طبيعي ، تجاوز به عنف و تصادفات شديد.
خصوصيت باليني
 PTSD سه دسته خصوصيت دارد:
 1) تجربه مجدد سانحه در رويا يا خيالات بيداري
 2) اجتناب مستمر از يادآوري سانحه و كرختي واكنش به چنين يادآوري
 3) برانگيختگي مفرط و مستمر
 علايم بايد بيش از يك ماه ادامه يابند و در زمينه هاي مهم زندگي خانواده و شغل تداخل نمايد

اختلالات خلقي
Mood Disorder
تعاريف
 خلق: عبارت است حالت هيجاني دروني مستمر و عاطفه تظاهر بيروني محتوي هيجاني است.
 اختلالات خلقي: به گروهي از اختلالا ت رواني اطلاق مي گردد كه يكي از خصوصيات اساسي آن ها ، غير عادي بودن خلق است. 
 اختلالات خلقي با اختلال در تنظيم خلق ، رفتار و عاطفه مشخص مي گردند. 
طبقه بندي اختلالات خلقی
 الف) اختلال افسردگي:
 1- اختلال افسردگي اساسي
 ب) اختلالات دوقطبي:
 1- اختلال دو قطبي I
 2- اختلال دوقطبي П
Depression افسردگی
 با نوعی اندوه عمیق یا احساس غم مشخص می شود.
همه گير شناسي
 افسردگي اساسي اختلالي شايع است با ميزان شيوع حدود 15 درصد براي طول عمر، در زن ها تا 25 درصد.
 سن متوسط شروع اختلال افسردگي اساسي حدود 40 سالگي است.
 تاهل: افسردگي در افرادي كه فاقد رابطه بين فردي نزديك هستند يا طلاق گرفته يا جدا شده اند بيشتر ديده مي شود.
 افسردگي در مناطق روستايي بيش از شهري .


DSM-IV-TR ملاك هاي تشخيصي 
 A : 5 علامت يا بيشتر از علايم زير در يك دوره دو هفته اي: حداقل يكي از علايم 1) خلق افسرده يا 2) از دست دادن علاقه و لذت مي باشد.
 خلق افسرده اكثر مواقع روز
 كاهش قابل ملاحظه علاقه و لذت نسبت به تمام فعاليت ها تقزيبا هر روز
 كاهش وزن بدون پرهيز يا افزايش وزن، يا كاهش يا افزايش اشتها

 بي خوابي يا پرخوابي تقريبا هر روز
 تحريك يا كندي رواني حركتي تقريبا هر روز
 خستگي يا فقدان انرژي تقريبا هر روز
 احساس گناه يا بي ارزشي تقريبا هر روز
 كاهش توانايي تفكر و تمركز و بلاتصميمي تقريبا هر روز
 افكار تكرار شونده مرگ

 B: علايم شامل ملاك هاي يك دوره مختلط نمي باشد
 C: علايم سبب اختلال در عملكرد شود
 D:ناشي از سوء مصرف مواد نباشد 
 E: ناشي از داغديدگي نمي باشد
اختلال دو قطبیbipolar disorder 
 با یک دوره مانیا (دوره سرخوشی) یا بیشتر با یا بدون دوره های متعاقب یا متناوب افسردگی مشخص می شود.
علايم مربوط به مانيا
DSM-IV-TR ملاك هاي تشخيصي
 A: يك دوره مشخص خلق غير طبيعي و مستمربالا توام با خودبزرگ بيني يا تحريك پذيري حداقل به مدت يك هفته
 B: ضمن دوره اختلال خلق سه علايم زير دوام داشته باشد
 افزايش احترام به نفس يا خود بزرگ بيني
 كاهش نياز به خواب
 حراف تر از معمول يا احساس فشار براي صحبت كردن
 پرش افكار
 پريشاني حواس

 افزايش رفتار هدفدار يا تحريك رواني حركتي
 درگيري مفرط با فعاليتهاي لذت بخش
 C:علايم شامل ملاك هاي يك دوره مختلط نمي باشد
 D : علايم سبب اختلال در عملكرد شود
 E:ناشي از سوء مصرف مواد يا اختلال طبي عمومي نباشد
 توجه: ناشي از مصرف داروهاي ضد افسردگي نباشد

درمان
 اختلالات افسردگي:
 در درمان اختلال افسردگي تركيبي از رواندرماني و دارودرماني موثرترين درمان است.
  دارو درماني:
 دراوهاي موثر ضدافسردگي هاي سه حلقه اي، SSRI ، MAOI .
شوك درماني
 اختلالات دوقطبي
 دارودرماني: كربنات ليتيوم، والپرات سديم و كاربامازپين.
 در درمان علايم حاد مانيا استفاده از يك ضد جنون (هالوپريدول) به همراه ليتيوم
 شوك درماني: در بيماران مقاوم به دارو
 رواندرماني 


Somatoform disorder
اختلال شبه جسمی
اختلال شبه جسمی:
 گروه وسيع از بيماري ها هستند كه علائم و نشانه هاي جسمي يك جزء اساسي آن ها است ، بدون يافته هاي عضوي و فيزيولوژيك قابل اثبات كه بتواند شكايت را توجيه كند.
انواع اصلی اختلالات سو ماتوفرم
 اختلال جسمانی شدن: بیمار مشغولیت فکری با علایم جسمی دارد.
 اختلال تبدیلی: از دست دادن عملکرد که معمولا سیستم عصبی را در گیر می مکند.(مثل کوری یا فلج) و توسط بیماری طبی دیگری قابل توجیه نیست
 هیپوکندریازیس: تعبیر تشدید یافته علایم جسمانی به عنوان یک بیماری جدی و خطرناک.
 اختلال خود زشت انگاری: فرد عقیده دارد که در ظاهر بدن خود نقصی دارد.
 اختلال درد : بیمار دچار درد معمولا شدیدی است که با هیچ اختلال جسمی قابل توجیه نیست

اختلالات ساختگی
 با سه معیار زیر مشخص می شود:
 نشانه ها یا علایم جسمانی یا روانی به طور عمدی ایجاد شوند
 انگیزه برای رفتار تصور شدن به عنوان بیمار است
 انگیزه های خارجی برای رفتار (مثل مقاصد مالی ، فرار از کار، فرار از پلیس) وجود ندارد
 در مردان شایعتر است
 این بیماران غالبا دانش گسترده ای در مورد واژه های پزشکی دارند.
 در بسیاری موارد بیماران تحت جراحی متعدد قرار می گیرند.
Dissociative disorder
اختلالات تجزیه ای
اختلالات تجزیه ای
 تلاش هایی برای اجتناب از موقعیت های استرس زا و ارضای نیازهای فرد صورت می گیرند.
 شامل: 
 ا- فراموشی روانزاد: فراموشی ، یا عدم توانایی نسبی یا کامل در به یادآوری یا شناسایی حوادث گذشته است.فراموشی روانزاد به یاد نیاوردن است. 
 2- وضیعت فیوگ(فرار) : فردی که دچار قراموشی است ممکن است از فرار به عنوان یک مکانیسم دفاعی استفاده کند و ممکن است صدها کلیومتر از منزلش دور شود.

 3- اختلال چند شخصیتی : در این اختلال فرد توسط نشان دادن دو سیستم شخصیتی پیچیده یا بیشتر به یک استرس قابل شناسایی واکنش نشان می دهد.
 4- از دست دادن شخصیت: غالبا در جوانان رخ می دهد. بیماران احساساتشان را در مورد خود از دست می دهند . چنین افرادی به طور ناگهانی احساس تفاوت می کنند .و به این صورت که آنها فرد دیگری هستند یا اینکه بدن آنها به شکل متفاوتی در آمده است. این اختلال غالبا توسط استرس حاد تسریع می شود.

Eating disorder
اختلال مربوط به خوردن

 شامل بی اشتهایی عصبی و پر اشتهایی عصبی. از بلوغ تا 27 سالگی رخ می دهد. در زنان 20 برابر بیشتر از مردان است.
 بی اشتهایی عصبی: اختلالی است که با غذا نخوردن مشخص می شود . افراد دچار این اختلال ترس شدیدی از چاقی دارند و حتی با این که وزن پایینی دارند غالبا از چاقی شاکی هستند. این افرد از کاهش وزن، امتناع از حفظ وزن بدن و گاهی توقف قاعدگی ناشی از سوءتغذیه رنج می برند.
 این افراد غالبا شخصیت کمال گرا ، عزت نفس پایین و کناره گیری اجتماعی را نشان می دهند.

 پرخوری عصبی: دوره های مکرر خوردن ظاهرا بدون کنترل با القاء استفراغ یا اسهال توسط خود فرد ، تمرینات بدنی شدید یا گرفتن رژیم به همراه آگاهی کامل از غیر عادی بودن رفتار مشخصه پرخوری عصبی هستند.

 گرسنگی کشیدن و اقدام به ایجاد اسهال می تواند منجر به عواقب خطرناکی از قبیل کم خونی، دهیدراسیون ، کمبود ویتامین ها، هیپوگلیسمی و مشکلات قلبی و عروقی شود.
 علاوه بر حمایت روانی مراقبت های پیش بیمارستانی شامل درمان دهیدراسیون و مشکلات جسمی است.
Personality Disorders
اختلال شخصیت
تعریف
 شخصیت: الگوهای ریشه دار و عمیق فکر، احساس و رفتار است.
 اختلال شخصیت: مجموعه خصوصیات غیر انطباقی رفتار است که توانایی شخص را برای حفظ ارتباطات صحیح، احساس شادی و لذت بردن از زندگی از بین می برند. اختلال شخصیت مداوم است ، دوره ای نیست و سطح وسیعی از شرایط زندگی فرد را در بر می گیرد اگر چه تظاهر و شدت علایم می تواند در زمانهای مختلف متفاوت باشد.
مشخصات کلی اختلال شخصیت
 سابقه مشکلات درازمدت فرد در حوزه های گوناگون زندگی
 خود پذیر: یعنی برای ایگو رفتار قابل قبول است
 انعطاف ناپذیری
 اضطراب را در زیر لفافه ای پنهان می کنند
 فاقد همدلی با دیگران
 تثبیت در مرحله ای از رشد
طبقه بندی اختلال شخصیت براساس
 DSM-IV-TR
 1-گروه افراد عجیب و نامتعارف شامل:
 پارانوئید paranoid: الگوی عدم اعتماد و شک.
 اسکیزوئید schizoid: الگوی فاصله از روابط اجتماعی
 اسکیزوتایپال Schizotypal :الگوی ناراحتی حاد در روابط نزدیک انحرافات شناختی و رفتار عجیب.


 2- گروه افراد نمایشی،احساساتی و دمدمی شامل ضداجتماعی antisocial:الگوی رعایت نکردن حقوق دیگران
 مرزی borderline:الگوی ناپایدار در روابط بین فردی، تصویر ذهنی از خود و شخصیت تکانه ای
 نمایشی Histrionic: الگوی احساسات و جلب توجه بیش از حد.
 خودشیفته :Narcissistic: الگوی خود بزرگ بینی، نیاز به تحسین و ستایش و فقدان همدردی با دیگران


 3- گروه افراد مضطرب و هراسان شامل اختلال شخصیت واسواس جبریobsessive-compulsive:الگوی مشغولیت ذهنی با نظو و ترتیب ، وسواس و کنترل.
دوری گزین avoidant: الگوی مهار اجتماعی، احساس بی کفایتی و حساسیت زیاد به انتقاد.
وابسته Dependent: الگوی رفتار مطیع و تسلیم ناشی از نیاز بیش از حد به دریافت مراقبت.
Impulse control disorder
اختلال مربوط به کنترل تکانه
اختلال مربوط به کنترل تکانه
 با اختلال شخصیت ارتباط دارند. تکانه های مکرر و عدم توانایی بیمار برای کنترل آنها مشخصه این اختلال است. شامل
 جنون دزدیدن(کلپتو مانیا): عدم توانایی برای مقاومت در برابر تکانه های دزدیدن اشیاء که به منظور استفاده فوری و یا ارزش مالی آنها نباشد.
 جنون آتش افروزی(پیرومانیا): عدم توانایی مکرر برای مقاومت در برابر تکانه های آتش زدن.

 شرط بندی پاتولوژیک: نوعی مشغولیت ذهنی مزمن و پیشرونده با شرط بندی و احساس اضطرار برای انجام آن.
 تریکو تیلومانیا: نوعی تکانه مکرر برای کشیدن موهای خود.
 اختلال انفجاری متناوب: دوره های متناوب از دست دادن کنترل واکنش ها تهاجمی